Hạt yến mạch – bí quyết chăm sóc sức khỏe từ thiên nhiên

Hạt yến mạch là loại ngũ cốc bổ dưỡng. Nó có nhiều công dụng cho sức khỏe như: chống oxy hóa, cung cấp chất xơ, giảm cân, cải thiện làn da, ngăn ngừa táo bón…

Yến mạch là gì?

Hạt yến mạch có rất nhiều công dụng cho sức khỏe và sắc đẹp. Nhưng trước khi tìm hiểu về các công dụng nổi bật của hạt yến mạch, chúng ta sẽ cùng xem yến mạch là gì. Loại cây này đang được trồng ở những đâu….

Theo đó, yến mạch còn có tên khoa học là Avena Sativa. Đây là một loại ngũ cốc thường được trồng để lấy hạt. Khảo sát thực tế cho thấy, yến mạch đang được trồng ở khắp nơi trên thế giới . Nó đang cung cấp nguồn lương thực thiết yếu cho người dân ở nhiều quốc gia. Tùy vào địa điểm trồng mà yến mạch còn được gọi với nhiều tên khác nhau như: avena (tiếng Tây Ban Nha), hafer (tiếng Đức), ma-karasu-mugi (tiếng Nhật)….

Đặc điểm của cây yến mạch

Cây yến mạch thuộc nhóm ngũ cốc. Nó là dạng cây thân thảo với chiều cao trung bình dưới một mét. Trên cây có lá dài hình mác, phiến lá màu xanh thẫm, hẹp và sắc nhọn. Thân cây yến mạch thường rỗng, tương đối giòn. Khi trưởng thành, cây nở hoa màu xanh, kết hạt và chuyển dần sang màu vàng khi chín.

Bên trong các hạt có chứa phần nhân với giá trị dinh dưỡng cao. Thậm chí, nhờ giá trị dinh dưỡng nổi bật và nhiều công dụng tuyệt vời cho sức khỏe nên hạt yến mạch còn được sử dụng như một siêu thực phẩm để hỗ trợ điều trị bệnh. Nhiều chuyên gia cũng nhận định rằng, yến mạch đang làm mờ ranh giới giữa thực phẩm và dược phẩm. Nó là một loại thuốc bổ hữu ích, an toàn, có nguồn gốc hoàn toàn từ thiên nhiên.

Về địa điểm phân bố, yến mạch chủ yếu được trồng tại các quốc gia ôn đới (tại các quốc gia này, yến mạch cũng được trồng trên diện rộng để thu lương thực như cây lúa của Việt Nam). Cây được trồng theo vụ và thường thu hoạch vụ chính vào mùa hè. Cách thu hoạch yến mạch cũng tương tự như thu hoạch lúa nước. Người trồng thường cắt ngọn, tách lấy hạt, phơi khô để bảo quản và sử dụng trong thời gian dài.

Công dụng của các bộ phận trên cây yến mạch

Trên cây yến mạch, hạt là bộ phận có giá trị dinh dưỡng cao nhất, có nhiều công dụng cho sức khỏe nhất. Hạt của cây yến mạch lại được bào chế dưới nhiều dạng khác nhau như: hấp, rang, tán bột, nấu thành súp để phòng và hỗ trợ điều trị nhiều chứng bệnh.

Tuy nhiên, không phải ai cũng biết rằng ngoài hạt thì trên cây yến mạch còn rất nhiều bộ phận hữu ích khác. Thậm chí, có thể nói tất cả các bộ phận trên cây yến mạch đều có nhiều công dụng tuyệt vời. Cụ thể:

Hạt sữa tươi

Đây là loại hạt yến mạch được thu hoạch sớm, khi nhân hạt còn sữa. Trong hạt có hàm lượng khoáng chất cực cao, đặc biệt là những khoáng chất quý báu như: kali, magie. Do đó, nó thường được dùng dưới dạng thực phẩm để bổ sung khoáng chất.

Hạt yến mạch chín già

Loại hạt này thường được dùng như lương thực, thực phẩm bổ sung dinh dưỡng, thực phẩm bảo vệ sức khỏe… Hơn nữa, nó được sử dụng phổ biến trên toàn thế giới với nhiều dạng chế phẩm khác nhau như: yến mạch nguyên hạt, yến mạch ăn liền, bột yến mạch….. Những chế phẩm này đều rất giàu các dưỡng chất quý giá như: silic, mangan, kẽm, canxi, phốt pho và vitamin A, vitamin B1, vitamin B2, vitamin E….

Riêng các sản phẩm yến mạch nguyên hạt (giữ nguyên phần mầm nhũ và cám) còn rất giàu chất xơ (dạng chất xơ hòa tan dễ tiêu hóa), protein, axit béo không bão hòa và các chất phytochemical khác.

Các bộ phận khác

• Thân hay rơm yến mạch: Đây là phần lá và thân của cây yến mạch. Phần này có chứa hàm lượng sắt rất cao. Nó cũng giàu mangan và kẽm. Vì vậy khi, rơm yến mạch thường được dùng làm thức ăn cho gia súc.
• Cám yến mạch: Bộ phận này rất giàu chất xơ hòa tan. Nó giúp giảm cholesterol xấu và cải thiện sức khỏe tim mạch một cách hiệu quả. Vì vậy, cám yến mạch không chỉ được dùng như thực phẩm mà còn được dùng như một loại thuốc bổ sung để bảo vệ sức khỏe.

* Bộ phận duy nhất không sử dụng được trên cây yến mạch là lớp vỏ bên ngoài hạt. Vì con người và các loại vật nuôi thường không thể tiêu hóa được lớp vỏ cứng này.

Hạt yến mạch có tác dụng gì?

Hạt yến mạch là nguồn cung cấp lượng lớn protein, khoáng chất, chất béo, beta-glucans, polysaccharid và chất xơ cho cơ thể. Chúng cũng chứa nhiều dưỡng chất quý giá khác như: chất chống oxy hóa và các hóa chất làm giảm lipid (chất béo) như: flavonoid, saponin, sterol và hơn thế nữa.

Đến thời điểm hiện tại, nhiều nghiên cứu về hạt yến mạch đã được thực hiện. Các nghiên cứu này đã phần nào chứng minh một số công dụng nổi bật của hạt, đặc biệt là công dụng trong việc phòng chống các chứng bệnh nguy hiểm như: bệnh tim mạch, béo phì, táo bón, bàng quang yếu, bệnh viêm túi thừa, bệnh gout, bệnh viêm ruột, hội chứng ruột kích thích (IBS), rối loạn khớp và gân, tổn thương ở thận, sỏi mật, rối loạn da, rối loạn thần kinh, nghiện thuốc lá, căng thẳng, stress kéo dài….

Dưới đây là thông tin chi tiết về những lợi ích sức khỏe quan trọng của hạt yến mạch:

Bảo vệ tim mạch

Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc ăn bột yến mạch và cám yến mạch làm giảm tổng lượng cholesterol trong máu, đặc biệt là cholesterol xấu. Nguyên nhân của hiện tượng này là vì cám yến mạch có nguồn chất xơ phong phú giúp giảm đáng kể lượng lipoprotein. Qua đó, giảm nguy cơ bệnh tim ở những người có cholesterol tăng nhẹ. Công dụng này cũng xuất hiện ở các sản phẩm yến mạch nguyên hạt.

Một số nghiên cứu cũng chỉ ra rằng phần cám trên hạt yến mạch giúp giảm huyết áp. Thậm chí, năm 1997, Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) đã phê duyệt tài liệu khẳng định chất xơ từ hạt yến mạch rất tốt cho tim.

Chống táo bón

Hạt yến mạch cung cấp lượng lớn chất xơ hòa tan. Đây là loại chất xơ dễ tiêu hóa. Nó không chỉ nhanh chóng chuyển hóa thành năng lượng cho cơ thể mà còn thúc đẩy hệ thống tiêu hóa, tăng giữ nước trong phân để ngăn ngừa táo bón. Tuy nhiên, vì tác dụng mạnh với đường tiêu hóa nên khi mới dùng các sản phẩm có nguồn gốc từ yến mạch, bạn nên dùng với lượng nhỏ. Sau đó mới tăng dần để cơ thể có thể điều chỉnh và thích nghi.

Cải thiện lưu thông máu

Công dụng thứ 3 của hạt yến mạch là khả năng cải thiện lưu thông máu trong cơ thể. Cụ thể, nghiên cứu đã chỉ ra rằng lưu thông máu bị suy giảm là nguyên nhân dẫn đến tình trạng tăng nguy cơ bệnh tim và đột quỵ. Trong khi đó, chiết xuất yến mạch xanh có chứa một chất chống oxy hóa độc đáo có tên gọi là avenanthramides. Chất này giúp cải thiện quá trình lưu thông máu trong cơ thể bằng cách sản xuất oxit nitric – một phân tử giúp làm giãn mạch máu.

Theo đó, nghiên cứu kéo dài 24 tuần ở 37 người lớn tuổi có cân nặng vượt mức đã cho thấy, việc bổ sung khoảng 1,500mg chiết xuất từ yến mạch hàng ngày giúp cải thiện đáng kể tình trạng lưu thông máu trong cơ thể, nhất là ở khu vực tim và não so với những người dùng giả dược.

Giảm viên và các chứng bệnh do viêm

Y học hiện đại đã cho thấy viêm mãn tính là nguyên nhân gây tăng nguy cơ mắc nhiều chứng bệnh mãn tính nguy hiểm, đặc biệt là bệnh tim, bệnh tiểu đường loại 2 và một số loại ung thư. Trong khi đó, yến mạch với hàm lượng chất chống oxy hóa phong phú lại giúp giảm viêm. Qua đó, làm giảm nguy cơ mắc các chứng bệnh này.

Ngoài ra, các nghiên cứu được thực hiện trong ống nghiệm còn chỉ ra rằng một số thành phần hữu ích trong yến mạch giúp giảm sản xuất và bài tiết cytokine – đây là hợp chất tiền viêm có liên quan đến việc tăng nguy cơ mắc bệnh tim và nhiều chứng bệnh mãn tính khác.

Tăng cường chức năng não

Chiết xuất từ hạt yến mạch hay rơm yến mạch có thể tăng cường chức năng não ở người lớn tuổi. Cụ thể, hai nghiên cứu được thực hiện ở người lớn tuổi bị suy giảm chức năng nào đã cho thấy việc bổ sung 800 đến 1,600mg chiết xuất yến mạch xanh giúp giảm đáng kể tình trạng suy giảm trí nhớ, tăng cường sự chú ý và khả năng tập trung.

Ngoài ra, hạt yến mạch là nguồn cung cấp chất chống oxy hóa phong phú. Việc nạp lượng lớn chất chống oxy hóa vào cơ thể không chỉ giúp phòng ngừa bệnh tật mà còn làm chậm quá trình lão hóa để cơ thể tươi trẻ, khỏe mạnh. Phòng ngừa các chứng bệnh do quá trình lão hóa gây ra như tình trạng suy giảm trí nhớ.

Cải thiện tâm trạng

Không phải ngẫu nhiên mà hạt yến mạch thường xuyên được dùng để làm ngũ cốc ăn sáng. Bởi thực tế sử dụng và các nghiên cứu y học hiện đại đã chứng minh rằng hạt yến mạch góp phần cải thiện tâm trạng một cách hiệu quả. Nó có thể giúp giảm cảm giác căng thẳng, lo lắng và thậm chí là tình trạng trầm cảm nhẹ.

Dù các nghiên cứu xoay quanh công dụng này của yến mạch còn hạn chế nhưng một số nghiên cứu đã được thực hiện cho thấy, chiết xuất từ yến mạch có thể cải thiện tâm trạng bằng cách ức chế enzym phosphodiesterase loại 4 (pde4) – được tìm thấy trong các tế bào miễn dịch. Ngoài ra, chiết xuất yến mạch còn làm giảm mức độ cytokine tiền viêm – hợp chất có liên quan đến sự phát triển của bệnh trầm cảm và các rối loạn tâm thần khác.

Hỗ trợ giảm cân

Trong một thử nghiệm lâm sàng về bệnh béo phì và hạt yến mạch, những người tham gia nghiên cứu có chỉ số khối cơ thể BMI trên 27 (trên 25 đã là béo phì) được chia thành hai nhóm. Một nhóm được điều trị bằng ngũ cốc yến mạch beta glucan và nhóm còn lại dùng giả dược.

Sau 12 tuần, nhóm dùng yến mạch đã giảm được tổng trọng lượng cơ thể, giảm lượng mỡ thừa và số đo eo – hông. Hơn nữa, không có tác dụng phụ nào ở tất cả các tình nguyện viên tham gia nghiên cứu. Lý giải về khả năng giảm cân của yến mạch, một số chuyên gia nhận định rằng beta-glucans trong hạt yến mạch có thể thúc đẩy quá trình giải phóng peptide YY (PYY) của cơ thể. Nó giúp bạn có cảm giác no hơn để hạn chế lượng thức ăn tiêu thụ và giảm nguy cơ béo phì.

Làm dịu và làm sạch da nhạy cảm

Hạt yến mạch có rất nhiều tác dụng cho làn da. Một trong những công dụng phổ biến và cổ xưa nhất là làm dịu và làm sạch da nhạy cảm. Cụ thể, avenanthramides trong yến mạch có khả năng chống viêm, ngăn ngừa, giảm tình trạng mẩn đỏ ở da nhạy cảm. Hơn nữa, yến mạch còn có khả năng kháng histamin – có nghĩa là chúng có thể giúp bạn ngăn ngừa phản ứng dị ứng ngay từ đầu.

Với da đang bị kích ứng, các hợp chất hữu ích trong yến mạch cũng giúp giảm triệu chứng để hỗ trợ điều trị dị ứng da hiệu quả. Vì vậy, yến mạch hoặc chiết xuất từ yến mạch thường xuất hiện trong các sản phẩm chăm sóc sức khỏe cho da khô, da nhạy cảm (kể cả các sản phẩm chăm sóc da cho trẻ sơ sinh).

Dưỡng ẩm, giảm tình trạng da khô

Bột nghiền từ hạt yến mạch là giải pháp hoàn hảo cho da khô. Cụ thể, beta-glucans trong yến mạch có thể giữ lại độ ẩm cho da. Nó cũng kích thích làn da của bạn sản xuất nhiều collagen hơn để da trở nên căng mọng và trẻ trung. Việc tăng sản sinh collagen trên da còn củng cố hàng rào bảo vệ tự nhiên để giữ ẩm, chống lại các tác nhân gây hại, ngăn ngừa quá trình lão hóa, tổn thương trên da.

Beta-glucans cũng kích thích sự phát triển tế bào để giúp da chữa lành tổn thương nhanh hơn. Vì khả năng dưỡng ẩm và chữa lành tổn thương hiệu quả nên yến mạch được xem là giải pháp hoàn hảo cho da khô, da nứt nẻ hay làn da đang bị tổn thương vì mụn.

Bảo vệ da khỏi ánh nắng mặt trời và ô nhiễm

Tác động của ánh nắng mặt trời, ô nhiễm không khí có thể khiến làn da của bạn trở nên khô sạm, thiếu sức sống. Thậm chí, nếu không có giải pháp phòng ngừa hợp lý thì nó có thể gây tổn thương DNA viễn trên da (biểu hiện dưới dạng da bị mất collagen, xuất hiện nếp nhăn và các đốm đen…).

Rất may bạn có thể giải quyết, phòng ngừa tình trạng này bằng cách sử dụng bột yến mạch hoặc các sản phẩm chăm sóc da được làm từ yến mạch. Vì yến mạch chứa nguồn chất chống oxy hóa phong phú có thể ngăn ngừa tác hại của bụi bẩn và tia cực tím.

Cách dùng hạt yến mạch

Hạt yến mạch có rất nhiều tác dụng tuyệt vời cho sức khỏe và sắc đẹp. Hơn nữa, vì được trồng trên diện rộng ở các quốc gia ôn đới nên giá hạt yến mạch tươi, hạt yến mạch nguyên cám và các chế phẩm khác từ yến mạch không quá cao. Ai cũng có thể mua để sử dụng ngay tại nhà, để bảo vệ sức khỏe, sắc đẹp từ sâu bên trong. Tuy nhiên, khi sử dụng hạt yến mạch, bạn nên biết cách sử dụng đúng đắn để phát huy tối đa công dụng, ưu điểm của loại hạt này.

Cách nấu yến mạch nguyên hạt

Nếu mua yến mạch nguyên hạt thì bạn cần loại bỏ vỏ. Cho vào nước vo sạch như vo gạo. Sau đó, nấu chín theo tỉ lệ 3 nước – 1 yến mạch. Nên nấu trong khoảng 60 phút để hạt yến mạch chín kỹ, thơm ngon và bổ dưỡng. Với yến mạch đã qua sơ chế (yến mạch cán dẹt), bạn có thể chế biến nhanh để làm đồ ăn sáng. Cụ thể, bạn có thể:

• Cho yến mạch vào bát, đổ lượng nước vừa đủ vào rồi cho vào lò vi sóng. Quay trong từ 3 đến 5 phút, thêm hoa quả tươi vào để thưởng thức.
• Chế sữa tươi không đường vào bát yến mạch. Cho vào lò vi sóng quay trong 3 đến 5 phút để có ngay bữa sáng giàu dinh dưỡng….

Ngoài ra, hạt yến mạch cũng được dùng để nấu cháo cho bà bầu, nấu cháo cho người bệnh tiểu đường hay nấu cháo ăn dặm cho bé. Tuy nhiên, nếu dự định nấu cháo yến mạch cho bé thì bạn cần biết rằng trẻ sơ sinh không nên dùng cháo yến mạch. Theo Học viện Nhi Khoa Hoa Kỳ, trẻ chỉ nên bắt đầu dùng cháo yến mạch khi đủ 6 tháng tuổi. Với các sản phẩm ăn liền như bột ngũ cốc hay sữa yến mạch đóng hộp, bạn có thể dùng ngay theo hướng dẫn của nhà sản xuất….

Cách dùng yến mạch để làm đẹp

Bột yến mạch thường xuyên được dùng để làm đẹp, chăm sóc da. Nó có thể hút bớt dầu thừa trên da để giảm nhờn, phòng ngừa mụn trứng cá. Nó cũng tăng cường độ ẩm để khắc phục tình trạng da khô, da nhạy cảm. Đặc tính chống oxy hóa và chống viêm mạnh mẽ của hạt yến mạch còn giúp loại bỏ tế bào chết để làn da trở nên mịn màng, tươi sáng, đầy sức sống. Dưới đây là cách dùng yến mạch để làm đẹp da ứng với từng tình trạng cụ thể.

Hỗ trợ điều trị mụn trứng cá

Một bát bột yến mạch có thể làm nên điều kỳ diệu đối với mụn trứng cá trên da của bạn. Cụ thể, bột yến mạch có chứa kẽm – khoáng chất có tác dụng giảm viêm và tiêu diệt vi khuẩn gây mụn. Nó cũng giúp hút sạch dầu thừa trên da để làn da sạch, sáng….

Cách dùng bột yến mạch trị mụn rất đơn giản. Bạn chỉ cần đun sôi nửa cốc bột yến mạch với một lượng nước vừa đủ và để nguội. Khuấy đều cho đến khi thu được hỗn hợp nhuyễn mịn. Thoa hỗn hợp này lên da, nhất là những vùng da nhiều mụn trứng cá. Để yên trong 20 phút và rửa sạch bằng nước ấm. Bạn cũng có thể thêm bột cà chua hay nước cốt chanh vào mặt nạ. Miễn là bạn không bị dị ứng với những nguyên liệu này.

Dưỡng ẩm, giảm ngứa cho da khô

Yến mạch có thể loại bỏ các tế bào chết và hoạt động như một loại kem dưỡng ẩm tự nhiên trên da. Đặc tính chống viêm của hạt yến mạch giúp da được tẩy sạch một cách an toàn. Độ pH nhẹ lại giúp giảm ngứa, làm dịu vùng da bị viêm do phát ban, nhiễm trùng hay khô da.

Để dưỡng ẩm từ yến mạch, bạn có thể thêm một ít bột yến mạch (chưa nấu chín) và muối nở vào nước tắm. Sau đó, ngâm mình trong khoảng 20 phút. Dùng khăn lau nhẹ cho khô. Bạn cũng có thể kết hợp bột yến mạch đã nấu chín với một số nguyên liệu khác để tạo loại sữa tắm tự nhiên, an toàn cho da. Nhưng cách này sẽ tốn nhiều thời gian chuẩn bị hơn so với dùng bột yến mạch chưa nấu.

Tẩy tế bào chết, giảm mụn đầu đen

Nguyên nhân gây mụn đầu đen là vì lỗ chân lông bị bít tắc. Trong khi đó, bột yến mạch có chứa nhiều hợp chất hữu ích như: saponin – chất được biết đến với khả năng làm sạch da hiệu quả. Vì vậy, bạn có thể dùng bột yến mạch để tẩy tế bào chết, làm thông thoáng lỗ chân lông, mang lại làn da mịn màng và sạch mụn.

Về cách thực hiện, chỉ cần chuẩn bị 3 thìa bột yến mạch, 3 thìa sữa chua nguyên chất và nước cốt chanh (vắt nửa quả chanh). Trộn đều để tạo hỗn hợp nhuyễn mịn. Thoa hỗn hợp này lên mũi – vùng thường xuyên có mụn đầu đen. Để yên trong 10 – 15 phút. Rửa sạch bằng nước ấm.

Người không nên dùng hạt yến mạch

Yến mạch rất tốt cho sức khỏe. Nhưng nếu lạm dụng thì hạt yến mạch có thể gây ra một số tác dụng phụ không mong muốn như: đầy hơi, chướng bụng, kích ứng da. Vì vậy, một số nhóm đối tượng sau không nên dùng hạt yến mạch. Đó là:

• Người đang mang thai, người đang cho con bú, trẻ dưới 6 tháng tuổi.
• Những người được chẩn đoán mắc bệnh celiac, tắc ruột hoặc các rối loạn khác ở đường tiêu hóa.
• Trẻ em bị viêm da dị ứng. Vì đây là đối tượng có nguy cơ dị ứng yến mạch cao….

Trên đây là tất tần tật những thông tin quan trọng về hạt yến mạch. Để mua hạt yến mạch hay các loại hạt khô giàu dinh dưỡng như: hạt óc chó, hạt hạnh nhân, hạt sen, hạt dẻ, hạt chia… bạn có thể liên hệ Shop Hạt Dinh Dưỡng Ecohealth – địa chỉ chuyên bán các loại hạt khô cao cấp, tốt cho sức khỏe.

Tại Shop Hạt Dinh Dưỡng Ecohealth, bạn sẽ mua được hạt yến mạch và các sản phẩm từ hạt yến mạch chất lượng cao với giá tốt, nhiều ưu đãi!